Uraz typu „smagnięcie biczem”. Wszystko co warto wiedzieć.
W naszych czasach nie wyobrażamy sobie życia bez samochodu. Sam przekonałem się o tym niedawno, będąc zmuszonym przez ponad tydzień poruszać się po Warszawie jedynie komunikacją miejską. Uwierzcie mi, albo ja już jestem taki „wygodny”, albo to faktycznie była istna katorga. Nawet zrobienie większych zakupów staje się wyzwaniem na miarę ultramaratonów górskich, tym bardziej podczas ostatnich upałów.
Niestety, nasze drogi (choć coraz lepsze) nadal są w czołówce najniebezpieczniejszych na świecie. Co za tym idzie Polacy również zdecydowanie zbyt często ulegają wypadkom komunikacyjnym. Najczęstszym skutkiem takiego zdarzenia, spotykanym w gabinetach fizjoterapeutycznych, jest uraz typu „smagnięcie biczem”. Co najdziwniejsze wcale nie zaraz po incydencie, ale również kilka – kilkanaście lat po epizodzie, którego długoterminowe skutki mogą być tragiczne.
Jak powstaje „smagnięcie biczem”?
Uraz biczowy następuje bardzo gwałtownie. Zazwyczaj związany jest on z niespodziewanym uderzeniem w tył samochodu, którego siła najpierw wymusza bezwładny ruch kręgosłupa szyjnego do przeprostu (nadmierny skłon głowy w tył) po czym równie gwałtowny powrót głowy do pełnego zgięcia (skinienie głową na „tak”). Nazwa tej jednostki chorobowej bierze się z faktu, iż sam ruch jest podobny do uderzenia bicza, a przy okazji tak jak i bicz może porządnie uszkadzać tkanki.
Mechanizm powstania urazu typu “smagnięcie biczem”.
Czym może skutkować uraz biczowy?
Szyja wcale nie jest taką słabą strukturą, jak się o niej mówi. Potrafi udźwignąć kilkanaście kilogramów wody, noszonej w dzbanach na głowach afrykańskich kobiet, czy zwieszonego na niej stukilogramowego fizjoterapeutę, wykonującego manipulację odcinka szyjnego kręgosłupa (tak, w XXI wieku nadal stosuje się takie techniki).
Rozbudowany gorset mięśniowo – więzadłowy tego odcinka znakomicie sprawuje się w przypadkach świadomie kontrolowanych przez naszą głowę. Niestety, szybkość ruchu spowodowanego uderzeniem (np. nadjeżdżającego samochodu) jest tak duża, że nasz mózg nie jest w stanie w sposób błyskawiczny na niego zareagować, a co się z tym wiąże nie zdąży napiąć mięśni i uchronić szyi przed nadchodzącym urazem typu „smagnięcie biczem”. Jakie są zatem konsekwencje takiej sytuacji?
Przede wszystkim naciągnięcie/naderwanie więzadeł i mięśni okolicy kręgosłupa szyjnego lub trwałe uszkodzenie dysku, który również jest strukturą miękką. W najgorszym przypadku może również dojść do złamania tzw. zęba drugiego kręgu szyjnego (bardzo niebezpieczna sytuacja nawet zagrażająca życiu), lub innej części układu kostnego w obrębie szyi. Nawet pozornie niegroźna stłuczka może skutkować dużymi problemami na długie lata.
Jak rozpoznać objawy urazu biczowego?
Najbardziej zdradliwą sytuacją w diagnostyce tej jednostki chorobowej jest fakt, że skutki uszkodzenia struktur w obrębie szyi zazwyczaj nie pojawiają się zaraz po wypadku. Adrenalina, zamieszanie i emocje często przygłuszają ból i pozostałe symptomy. Te mogą pojawić się ze zdwojoną siłą kilka lub nawet kilkanaście godzin po epizodzie. Warto zatem uczulić się na objawy, które mogą pojawiać się z dużym opóźnieniem w czasie:
- ból głowy,
- nudności,
- wymioty (niebezpieczna sytuacja!),
- utrata przytomności (bardzo duże niebezpieczeństwo),
- drętwienie rąk,
- sztywność karku,
- gwałtowne zmiany nastroju (mogą świadczyć o szoku pourazowym).
Objawy uszkodzenia typu „smagnięcie biczem” widoczne są również na zdjęciu rentgenowskim jako tak zwany objaw “struny” (patologiczny przeprost kręgosłupa), dlatego zdjęcie RTG powinno być wykonane u wszystkich pacjentów biorących udział w wypadkach drogowych i uskarżających się na bóle głowy i szyi.
Przewlekły stan po urazie “smagnięcia biczem”. Na zdjęciu utrwalone przez lata ustawienie typu “struny” wraz ze zmianami zwyrodnieniowymi w obrębie dysków.
Co zrobić po wypadku?
Pierwszą podstawową rzeczą po incydencie komunikacyjnym jest poddanie się szczegółowemu badaniu. Nie ważne, że nie boli i czujemy się dobrze. Jeśli na miejscu zdarzenia pojawia się lekarz dajmy mu się zbadać. Przy ilości straconego czasu na samym wypadku dodatkowe 5 minut nas nie zbawi, a może uratować naszą szyję przed niebezpiecznymi skutkami nieprawidłowego ustawienia. Jeśli możliwe jest wykonanie rentgena kręgosłupa szyjnego również go zróbmy! Da nam to względną pewność, że nic złego się nie stało.
Jeśli odczuwasz nawet jeden lub dwa z wymienionych wyżej symptomów nawet kilka dni po urazie koniecznie zgłoś się do lekarza lub fizjoterapeuty. Po kilku testach diagnostycznych mają oni obowiązek skierować Cię na dalsze badania lub (w przypadku pewności, że działanie jest w pełni bezpieczne) rozpocząć terapię.
Sama rehabilitacja zazwyczaj skupia się na przywróceniu naturalnego ustawienia szyi, usunięciu dodatkowego napięcia, i zmniejszeniu dolegliwości bólowych. W takich przypadkach stosuje się zazwyczaj terapię manualną, kinesiotaping, delikatne ćwiczenia mobilizujące ruch i stabilizujące kręgosłup, a całą terapię ruchową wspiera się zabiegami fizykoterapeutycznymi.
Nie bagatelizuj sprawy!
Jeśli pojawiły się u Ciebie objawy urazu typu „smagnięcie biczem” zacznij działać. Duża część pacjentów z przewlekłym bólem kręgosłupa szyjnego zgłasza mi podczas badania doznane wypadki samochodowe (i nie tylko, inne upadki typu narty, upadki z wysokości również) od których ból się rozpoczął i trwa nawet kilkanaście lat. Po takim czasie część uszkodzeń jest już trwała, a terapia zdecydowanie dłuższa.
Nie ryzykuj. Rehabilituj od razu.
Źródła zdjęć: www.yourlawyers4less.com, www.maciejsarna.pl.
Dzien dobry, Pozwoliłem sobie podlinkować Pana rtykuł do mojego wpisu na blogu o odszkodowaniach. Pisałem akurat wpis dotyczący problemów z uzyskaniem zadośćuczynienia za skutki doznanego urazu biczowego i odesłałem do… Czytaj więcej »
Dziękuję bardzo. Mam nadzieję, że przyda się niejednemu pacejntowi 🙂
Bardzo ciekawy artykuł. Co nie co wiem o tym urazie z własnej praktyki adwokackiej. Ubezpieczyciele często odmawiają przyjęcia odpowiedzialności za ten uraz albo skrajnie zaniżają odszkodowania. Wychodzą z założenia, że… Czytaj więcej »
Zgadzam się, jego konsekwencje dla kręgosłupa mogą być dużo bardziej poważne w długim okresie czasu. Zdecydowanie warto o tym pamiętać 🙂
Witam. We wtorek (14.03)doznałam właśnie takiego urazu po kolizji drogowej. Byłam na SOR wykonano RTG odcinka szyjnego i powiedziano mi że jest uraz i nic więcej. Mam nosić przez 3… Czytaj więcej »
Witam, na SOR prawdopodobnie nie powiedzą Pani już nic nowego. Proszę udać się do dobrego terapeuty manualnego, który na razie bez agresywnych technik powinien z,mniejszyć dolegliwości. Jeśli nie da Pani… Czytaj więcej »
Witam. Wczoraj uznałem podobnego urazu. Spadek z większej wysokości i dużej prędkości na rowerze. Upadek na na głowę ale odgięcie głowy było tylko do przodu ( tak jakby salto w… Czytaj więcej »
Witam,
jak najbardziej mógł Pan mieć uraz biczowy i jest to nawet mocno prawdopodobne. Proszę udać się koniecznie do specjalisty (najpierw lekarza), a później na rehabilitację. Pozdrawiam!
Witam 2 tygodnie temu doznałam z pozoru niegroźnego wypadku w autobusie,myślałam,że tylko mną lekko szarpnęło i tyle. Po dwóch dniach wystąpiły nieznaczne bóle które szybko minęły same z siebie,jednak po… Czytaj więcej »
Witam,
zdecydowanie do fizjoterapeuty, do dobrego terapeuty manualnego. Po kilku wizytach pewnie nie będzie śladu po urazie. Pozdrawiam!
Witam, tydzień temu również doznałam urazu “smagnięcie biczem” w stłuczce samochodowej. Na SOR założono mi kołnierz na 2 tygodnie. Gdy poszłam kupić kołnierz do sklepu rehabilitacyjnego, fizjoterapeutka zdziwiła się, że… Czytaj więcej »
Witam, przepraszam za opóźnienie, przebywałem na urlopie. Jeśli kołnierz pogarsza tylko sprawę nie nosiłbym go wcale. Kołnierz zaleca się w przypadku urazów, które mogą powodować niestabilność kręgosłupa szyjnego. W Pani… Czytaj więcej »
Niestety takie z pozoru drobne stłuczki mogą skończyć się poważnie. U mnie 28 sierpnia wypadek samochodowy, rehabilitacja, leczenie…. skończyło się operacją 3 kwietnia. Wstawiony implant w kręgosłup… ale wg ubezpieczycieli… Czytaj więcej »
Witam. 2 tyg temu przy mocnym kaszlnięciu moja głowa wykonała nadmierny ruch w przód co poskutkowało poterzmym bólem w odcinku szyjnym, paraliżem rąk oraz brakiem możliwości ruchu głowy. Udałem się… Czytaj więcej »
Witam,
dokłądnie tak. Terapia manualna powinna zmniejszyć dolegliwości. Pozdrawiam!
Witam .Proszę o poradę. 3 tygodnie temu miałam wypadek. Bardzo silne uderzenia z trzech stron. Zaraz po wypadku wydawało mi się, że oprócz siniakow i stluczen jest ok. Po paru… Czytaj więcej »
Witam,
udałbym się od razu do dobrego fizjoterapeuty. 🙂 Pozdrawiam!
Dziękuję za info.
Witam. Dwa lata temu w wyniku zderzenia czołowego doznałam takiego urazu. Przez 5 tygodni nosiłam kołnierz, po zdjęciu go przez jakiś czas nie było większych dolegliwości. Po około pół roku… Czytaj więcej »
Witam, ciężko mi cokolwiek powiedzieć nie wiedząc jak wyglądała terapia manualna, ale po 6 różnych terapeutach raczej nie da ona wielkich rezultatów. Czy był wykonany rezonans magnetyczny? Jak wyglądają krążki… Czytaj więcej »
Czy można jakoś wysłać Panu rezonans na maila? Mógłby Pan spojrzeć w wolnej chwili? Wczoraj byłam na wizycie u kolejnego ortopedy który stwierdził ze w zasadzie nic nie można zrobić,… Czytaj więcej »
Witam,
raczej nie ma takiej możliwości. Sam rezonans nie jest badaniem decydującym o kierunku leczenia, tu potrzebna jest szczegółowa diagnostyka. Pozdrawiam!
Witam bardzo serdecznie,dwa lata temu doznałam tego urazu wraz z złamaniem kręgu C2,miałam operację w Piekarach,w pazdzierniku 2017 wyjęli mi implanty…teraz miałam robione Tk i wyszło,że mam wypuklinę tylną centralno-prawoboczną… Czytaj więcej »
Witam,
mogło powstać podczas wypadku, ale nie musiało. Ciężko to stwierdzić aktualnie. Dziurami proszę się nie przejmować. Z czasem się zagoją. Pozdrawiam!
Bylam uczestniczka takiego wypadku jednak jako pasazerka, siedzialam z tylu po prawek stronie. W momencie zderzenia siegalam po torebke i caly moj tulow byl skrecony w lewo. Przy uderzeni, zanim… Czytaj więcej »
Witam,
prawdopodobnie właśnie dlatego, że była Pani w pozycji zrotowanej w momencie wypadku, ale nie jestem w stanie odpowiedzieć w 100% nie znając dokładnego przebiegu wypadku. Pozdrawiam!
Witam, miałam wypadek w zeszłym roku w czerwcu, gdzie na SOR stwierdzili u mnie uraz biczowy. Ubezpieczyciel jednak się z tym nie zgadza, twierdząc, że skoro nic nie wyszło na… Czytaj więcej »
Witam,
nie zajmuję się aspektami prawnymi. Biegłym zawsze jest lekarz. Pozdrawiam!
Dzień dobry, myśli Pan że obolały i dość napięty MOS może być wynikiem smagnięcia biczem czy niekoniecznie? Wczoraj rano zostałam uderzona w tył samochodu, a kładąc się spać zauważyłam silny… Czytaj więcej »
Witam,
nie wiem. Nie jestem w stanie tego określić. Gdybym miał obstawiać to raczej nie smagnięcie biczem dało dolegliwości. Pozdrawiam!
Panie Piotrze Rowniez jestem.po smagnieciu biczem tzw whiplash po uderzeniu b silnym w tyl mojego auta. Przeszlam wszystkie etapy whiplasha , ktore po 2 miesiacach sa praktycznie nieodczuwalne. Pozostalo.mi dziwne… Czytaj więcej »
Witam,
mógł podwichnąć się staw mostkowo-obojczykowy. Tu zdecydowanie spróbować pracy z fizjoterapeutą. Pozdrawiam!
Pewnie już Pan nie odpisze bo ostatni komentarz został napisany 2 lata temu. Ale spróbuję. Czy cztery lata po wypadku w wyniku którego doznała m urazu typu smagnięcie biczem mogą… Czytaj więcej »
Witam, takie objawy mogą być związane z problemem kręgosłupa szyjnego. Czy jest to związane z samym wypadkiem? Nie da się tego stwierdzić jednoznacznie nawet po badaniu, ale nie można też… Czytaj więcej »
Dzień dobry, doznałam tego urazu około 10 dni temu, pierwsze dwie doby było ok, po tym czasie pojawił się nieustający ból głowy, kręgosłupa i ręki. Rtg nie wykazało żadnych zmian,… Czytaj więcej »
Witam,
udałbym się w pierwszej kolejności do fizjoterapeuty lub neurologa. Pozdrawiam!
Dzień dobry. Dziękuję za wpis, bardzo pomógł mi zrozumieć czym jest “smagnięcie biczem”. Czy taki uraz może powstać również podczas jazdy motocyklem, gdy przez prędkość i wiejący wiatr głowa odchyliła… Czytaj więcej »
Pani Marto, taki przypadek również można potocznie nazwać “smagnięciem biczem” jeśli był on dość gwałtowny. Bezpośrednio raczej nie ma on wpływu na tak niski poziom jak Th6-7, ale problemy kręgosłupa… Czytaj więcej »
Serdecznie dziękuję za odpowiedź.Pozdrawiam
Witam serdecznie. Bardzo długo szukam odpowiedzi na dwa nurtujące mnie pytania, lecz nigdzie nie mogę znaleźć odpowiedzi. Chciałabym się dowiedzieć czy podczas urazów odcinka szyjnego zawsze należy nosić kołnierz oraz… Czytaj więcej »
Witam, nie zawsze potrzebny jest kołnierz, o tym decyduje lekarz po badaniu. Jeśli po urazie nie było żadnych dolegliwości to raczej nie zrzucałbym winy wieloletnich zmian na wypadek, który wydarzył… Czytaj więcej »
Dzień dobry, 30 września 2020 roku miałem wypadek samochodowy – Pani wjechała we mnie czołowo. Podczas uderzenia miałem głowę lekko obróconą w lewą stronę. Dzień po wypadku zacząłem odczuwać zawroty… Czytaj więcej »
Witam, jak najbardziej. Po takim urazie niestety “dochodzenie” do siebie może być bardzo długim procesem. Może Pan również zasięgnąć porady osteopaty, mają swoje sposoby na różne objawy tego typu nie… Czytaj więcej »
Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Witam wczoraj miałam wypadek samochodowy uderzenie w tył samochodu głową poleciała mi do przodu A później w tył. Wieczorem miałam masaż kręgosłupa ale dziś czuję napięte mięśnie karku i ścisk… Czytaj więcej »
Witam,
udać się z powrotem do fizjoterapeuty (nie masażysty). Wykona dodatkową diagnostyke i pomoże w dolegliwościach. Pozdrawiam!
Dzień dobry, czy dehydratacja krążków międzykręgowych (na wielu poziomach od C2 do C5) może być wynikiem urazu typu whiplash( uraz miesiąc temu)?Dodatkowo odprostowana oś kręgosłupa i wypuklenie krążków międzykręgowych na… Czytaj więcej »
Witam, dehydtaracja krążków nie postępuje przez miesiąc, jest to proces bardzo długi. Problem może byc funkcjonalny, a zmiany widoczne w MRI mogły być w nim jeszcze przed urazem. Na pewno… Czytaj więcej »
Dzień dobry! Wczoraj wracając autem, ja jechałam jako pasażer z tylu, na drogę wybiegł kot i było gwałtowne chamowanie, w wyniku czego uderzyłam głowa o przedni zagłówek i głowa wróciła… Czytaj więcej »
Witam,
poczekałbym 2-3 dni i jeśli objawy się nie uspokoją odbyłbym konsultację z lekarzem lub dobrym fizjoterapeutą. Pozdrawiam!
Dzień dobry. 3lata temu miałam wypadek samochodowy. Inne auto uderzyło w tył naszego samochodu. Udałam się do szpitala i tam powiedziano że mam skręcenie oraz naderwanie kręgosłupa odcinka szyjnego. Chodziłam… Czytaj więcej »
Witam,
ciężko powiedzieć, czy oba epizody mają ze sobą związek. Proszę po prostu poczekać na wynik MR i skonsultować go z neurologiem. Pozdrawiam!
Witam mąż 3 lata temu mial wypadeki doznal takiego właśnie urazu smagniecie biczem jednak na poczatku skierowano go do chirurga i kazal przez prsktycznie pol roku caly czas nosic kolnierz… Czytaj więcej »
Witam,
proszę poszukać dobrego fizjoterapeutę, który jeszcze raz zbada kręgosłup i zaplanuje sensowną rehabilitację. Pozdrawiam!
Maz mial sucha igloterapie u fizjoterapeuty teraz byl u chirurga ortopedy ponieważ bol promieniowal do barku i dretwaial mu ręka dostal zatrzyk blokady jednak w vark nie w kark gdzie… Czytaj więcej »
W piątek 13 stycznia kobieta z mocną siła uderzyła w tył mojego samochodu pamiętam tylko że uderzenie było jakby dwukrotne od wczoraj mam bóle głowy dziwne zawroty jakaś jestem rozbita… Czytaj więcej »
Proszę się udać do lekarza, a nie szukać odpowiedzi w internecie po takim wypadku. Pozdrawiam
Dzień dobry. Jestem po tym urazie biczowym, w 5 tyg zaczęłam terapię manualna. Czy to nie za wcześnie? Bo mam wrażenie że po pierwszej terapii cofnęlam się z moją ruchomością… Czytaj więcej »
Dzień dobry, to zależy jak mocno został wykonany zabieg i co dokładnie robił fizjoterapeuta. Generalnie 5 tygodni to dużo czasu od zabiegu i można w takim etapie pracować z pacjentem… Czytaj więcej »
Dziękuję za odpowiedź, faktycznie po 4 dniach jest lepiej. I jeszcze jedno pytanie mam, bo fizjoterapeuta już na tym etapie chce zastosować manipulacje kręgosłupem, żeby mnie wyprostować. Czy to jest… Czytaj więcej »
Jeśli się Pani boi takiej manipulacji to nie ma sensu jej wykonywać. Można to samo osiągnąć innymi sposobami zdecydowanie. Pozdrawiam!